Read this article in English

Diweddariad: 17/12/21

Mae'r Bwrdd Ymddiriedolwyr wedi penderfynu y bydd Is-lywydd llawn amser Iaith, Diwylliant a Chymuned Gymraeg yn ymuno â'r tîm swyddogion o fis Gorffennaf 2023.  

Er mwyn cyflawni hyn, mae'r Bwrdd yn cynnig gwelliant i Is-ddeddfau Undeb y Myfyrwyr, i nodi bod RHAID cynnwys Is-lywydd Iaith, Diwylliant a Chymuned Gymraeg o fewn y tîm sabothol.  

Cam nesaf y Bwrdd fydd cynnig y gwelliannau hyn i Senedd y Myfyrwyr i'w cymeradwyo yn ystod misoedd cyntaf 2022. Daw'r swydd i rym wedi etholiadau Gwanwyn 2023 a bydd cefnogaeth well yn cael ei rhoi i UMCC a'r Swyddog Cymraeg rhan-amser dros y flwyddyn i ddod cyn cyflwyno'r swydd llawn-amser.  

Mae'r Bwrdd yn gweld hyn yn newid hynod gadarnhaol i'r sefydliad a'i gefnogaeth i'r gymuned Gymraeg a'r corff myfyrwyr ehangach. Byddai'r newidiadau hyn i bob pwrpas yn gwarantu swydd Is-lywydd Iaith, Diwylliant a Chymuned Gymraeg, gan fod y newidiadau yn cynnig “clo triphlyg” yn nogfennau llywodraethol Undeb y Myfyrwyr.  

Yn olaf, hoffai'r Swyddogion Sabothol ddiolch i'r myfyrwyr sydd wedi ymgysylltu'n angerddol ac yn gadarnhaol â'r pwnc hwn, mae gan yr Undeb hanes balch o actifiaeth myfyrwyr a bydd yn parhau i gefnogi ac annog myfyrwyr i godi llais ar faterion sy'n bwysig iddynt.  

13/12/21

Mae'r Undeb Myfyrwyr (UM) wedi ymrwymo i sicrhau gwelededd ac amlygrwydd yr Iaith Gymraeg ym Mhrifysgol Caerdydd ac i gefnogi cymuned myfyrwyr Cymraeg eu hiaith i gymryd rhan a ffynnu ym mhob agwedd o'u siwrne yn y brifysgol. Ym mhrifddinas Cymru, mae diwylliant a threftadaeth Cymru, gan gynnwys y Gymraeg, yn hynod bwysig i'r UM, sy'n cael ei hyrwyddo i fyfyrwyr sy'n astudio yng Nghaerdydd o bedwar ban y byd.

Mae Undeb y Myfyrwyr yn cael ei redeg ar gyfer a chan fyfyrwyr Prifysgol Caerdydd ac yn cael ei gynrychioli gan 7 swyddog sabothol llawn amser a 10 swyddog rhan-amser. Mae gan yr UM Swyddog Cymraeg rhan-amser, sy'n gweithio gyda'r tîm ehangach i sicrhau cynrychiolaeth myfyrwyr yng Nghaerdydd o fewn system y Brifysgol ac yn y gymuned ehangach.

Yn ystod y blynyddoedd diwethaf, bu ymgyrch i sefydlu rôl Swyddog Gymraeg amser llawn o fewn y tîm o swyddogion sabothol. Mae diwygio rolau tîm swyddogion sabothol yn eistedd yn gyfan gwbl gyda Chyfarfod Cyffredinol Blynyddol (CCB) UM a chyflwynwyd cynigion i greu rôl Gymraeg amser llawn sawl gwaith ar hyd y blynyddoedd. Fodd bynnag, mae'r broses o ddiwygio rolau swyddogion sabothol yn eistedd gyda Bwrdd Ymddiriedolwyr yr UM

Mae Cyfarfod Cyffredinol Blynyddol (CCB) yr Undeb wedi trafod creu Swyddog Iaith Cymraeg llawn amser yn 2018,2019 a 2021, gyda chanlyniadau gwrthgyferbyniol.

Galwodd y cynigion yn 2018 a 2021 ar yr Undeb i sefydlu’r rôl yn ychwanegol at rolau presennol y swyddogion sabothol. Nid oes gan y CCB pwer i greu rolau ychwanegol, ac ni chafodd ei gyflwyno gan ymddiriedolwyr yn 2018.

Yn 2019 cynigiodd Ymddiriedolwyr yr UM y dylid creu rôl Gymraeg amser llawn yn y Cyfarfod Cyffredinol Blynyddol, ond cafodd ei wrthod mewn pleidlais ddemocrataidd gan aelodau'r myfyrwyr.

Yn dilyn Cyfarfod Cyffredinol Blynyddol 2021 bydd Ymddiriedolwyr Undeb y Myfyrwyr yn archwilio'r mandad i sefydlu rôl swyddog sabothol ychwanegol. Fel sefydliad democrataidd, mae'r UM yn parhau i fod yn gwbl ymrwymedig i ddeddfu polisïau y mae myfyrwyr yn pleidleisio drostynt ac yn gwneud hynny pan fo'r polisïau hynny o fewn pwer y corff sy'n pleidleisio drosto. Ni fyddai'r Comisiwn Elusennau yn caniatáu creu rôl sabothol ychwanegol oni bai bod newidiadau pellach yn cael eu gwneud i strwythurau Llywodraethu'r UM a bydd angen i'r Ymddiriedolwyr hefyd ystyried effaith ariannol sefydlu rolau â thal newydd. Fodd bynnag, rydym am weithio gyda'r myfyrwyr a gynigiodd ac a gefnogodd y cynnig i weld sut y gellir cyflawni eu canlyniadau ac archwilio pa gefnogaeth yr hoffent gan UM.

Mae'r Undeb yn gwerthfawrogi bod cynrychiolaeth Gymraeg o fewn yr UM ym Mhrifysgol Caerdydd o ddiddordeb cyhoeddus a bod gan lawer o bobl nad ydynt yn fyfyrwyr ddiddordeb mewn siapio sut olwg sydd arno. Fodd bynnag, fel sefydliad democrataidd a arweinir gan fyfyrwyr, gofynnwn i ymgysylltiad gan rai nad ydynt yn fyfyrwyr barhau i barchu ac nid yw'n ceisio ymyrryd â hawl yr UM a'i aelodau i benderfynu sut y mae'n mynd yn ei flaen.

___________________________________________________________________________________________________________

A Statement on the Welsh Language Officer

Updated: 17/12/21

The Trustee Board have resolved that there will be a full-time Vice President Welsh Language, Culture and Community enshrined within the makeup of the officer team from July 2023. 

To achieve this, the Board is proposing an amendment to the Students’ Union Bye-Laws, to state that the makeup of the sabbatical team MUST include a Vice President Welsh Language, Culture and Community.  

The next step of the Board will be to propose these amendments to the Bye-Laws to Student Senate for approval in early 2022. The post will come into effect from Spring 2023 elections and there will be enhanced support given to UMCC and the part-time Welsh Language Officer over the coming year before the introduction of the post. 

The Board views this as an incredibly positive change for the organisation and its support for the Welsh Language community and the wider student body. These changes would effectively guarantee there will always be a Vice President Welsh Language, Culture and Community, as the changes constitutionally provide a “triple lock” within the governing documents of the Students’ Union.  

Finally, the Sabbatical Officers would like to thank the students who have passionately and positively engaged on this topic, the Union has a proud history of student activism and will continue to support and encourage students to speak up on matters important to them. 

13/12/21

The Students’ Union (SU) is committed to ensuring visibility and prominence of the Welsh Language at Cardiff University and to support the Welsh-speaking student community to participate and thrive in all aspects of student life. Being located in the capital city of Wales, the culture and heritage of Wales, including the Welsh language, is of paramount importance to the SU, which is promoted to students who study at Cardiff from around the world. 

The Students’ Union is run for and by the students of Cardiff University and is represented by a full-time team of seven sabbatical officers and 10 part-time officers. The SU has a part-time Welsh Language Officer, who works with the broader team to ensure representation of students at Cardiff to the University and within the wider community. 

In recent years there has been an active campaign to establish a full-time Welsh language role on the SU’s full-time sabbatical officer team. The process of amending sabbatical officer team roles sits exclusively with the SU’s Annual General Meeting (AGM) and motions to create a full-time Welsh language role have been submitted numerous times throughout the years. However, the process for setting and amending the number of sabbatical officer roles sits with the SU’s Board of Trustees. 

The Union’s Annual General Meeting (AGM) has debated the creation of a full-time Welsh Language Officer in 2018,2019 and 2021, with contradictory outcomes.  

The motions in 2018 and 2021 called for the Union to establish the role in addition to the existing sabbatical officer roles. It is not within the AGM’s power to create additional roles, and was not taken forward by trustees in 2018.  

In 2019 the SU’s Trustees proposed the creation of a full-time Welsh language role within a team of 7 sabbatical officers at the AGM, but was rejected in a democratic vote of the student members. 

Following the 2021 AGM the Students’ Union’s Trustees will examine the mandate to establish an additional sabbatical officer role. As a democratic organisation, the SU remains fully committed to enacting policies voted for by students and does so when those policies are within the power of the body voting for it. The creation of an additional sabbatical role would not be permitted by the Charity Commission unless further changes are made to the SU’s Governance structures and the Trustees will also need to also consider the financial impact of establishing new paid roles. However, we want to work with the students who proposed and supported the motion to see how their outcomes can be met and explore what support they would like from the SU. 

The Union appreciates that Welsh language representation within the SU at Cardiff University is of public interest and that many non-students have an interest in shaping what it looks like. However, as a student-led democratic organisation, we ask that engagement from non-students remain respectful and does not seek to interfere with the SU’s and its members right to decide how it proceeds.